«آزادی مردم را رهبری می‌کند» - ۱۸۳۰

اثر یوژن دلاکروا - نقاش فرانسوی

یوژن دلاکروا (۱۷۹۸-۱۸۶۳) نقاش برجسته رمانتیک عصر خود بود. او علاوه بر به تصویر کشیدن صحنه های دراماتیک از تاریخ و ادبیات معاصر، محتوای عاطفی را بر عقلانیت در نقاشی هایش ترجیح می داد. تصویری حماسی از یک انقلاب قهرمانانه. این نقاشی که اکنون در موزه لوور آویخته شده است، نمایانگر لحظه ای مهم در تاریخ فرانسه است – زمانی که اعتراضات خشونت آمیز منجر به کناره گیری یک پادشاه منفور و جایگزینی او با یک پادشاه لیبرال تر شد. بیشتر از آن، این اثر نقاشی به تصویری از انقلاب در دوران بعد از آن بدل شد و انقلاب از درون این تصویر به ذهن مخاطب راه پیدا می‌کرد. 

از تصاویر یورش بلشویک‌ها به کاخ زمستانی تزار (که ده سال پس از آن در یک بازسازی فیلم به کارگردانی سرگئی آیزنشتاین به تصویر درآمد)، تا عکس‌های UPI از فیدل کاسترو در حال ورود به هاوانای آزاد شده تا عکس‌های جدیدتر آیفون‌ها از مبارزان لیبیایی در طول بهار عربی. میلیون‌ها تصویر عاشقانه مشابه، شکوه انقلاب مسلحانه را جشن می‌گیرند – تقریباً به‌گونه‌ای که انگار از یک شابلون عبور داده شده‌اند.

این اثر که توسط بهترین نقاش رمانتیک جهان به تصویر کشیده شده است «آزادی مردم را رهبری می‌کند» نام دارد. درست مانند مجموعه «فجایع جنگ» از فرانسیسکو گویا و آثار حماسی روم و یونان باستان که سرتاسر روایاتی از این دست را در دل خود گنجانده‌اند. نقاشی در اختیار اخبار روز، درست به مثابه روزنامه‌های خبری. 

دلاکروا معروف‌ترین نقاشی خود را اندکی پس از مشاهده نزاع‌های خیابانی در پاریس آغاز کرد. او در فاصله سه ماه و درست همزمان با تاریخ نمایش اثر در سالن ۱۸۳۱ نقاشی بر روی بوم با ارتفاع بیش از سه متر را به پایان رساند. شاهکار دلاکروا که مادر تمام نقاشی‌های انقلابی است - و همچنین رئالیسم سوسیالیستی به سبک شوروی - که به عنوان یک افسانه اخلاقی ساده شده بر اساس رویدادهای واقعی زندگی می‌کند. 

تصویر گام‌به‌گام دلاکروا از بانوی نیمه برهنه برای به تصویر کشیدن یک فرد واقعی سرنیزه‌دار و پرچم‌دار نیست. در عوض، این چهره به عنوان تمثیلی از آزادی عمل می‌کند که با جاذبه‌های زیبایی‌شناختی و آرمان‌های سیاسی عاشقانه تسخیر شده است. دلاکروا سر زیبای «لیبرتی» را مانند ملکه الیزابت دوم روی یک سکه یک پوندی به تصویر می‌کشد و بر سر او کلاهی قرمز که نمادی از آزادی است را قرار می‌دهد. در اطراف اعلای سکولار او چندین شخصیت ستاک دیده می‌شود: یک کارگر کارخانه با چهره کثیف که یک شمشیر پیاده نظام را در دست دارد (شاید از جنگ قبلی باقی مانده است)، یک بوهمی شلوار شیک که یک تفنگ شکاری دارد و یک پسر مدرسه‌ای که دو تپانچه در دست دارد. پیام نه چندان ظریف نقاشی این است که همه می‌توانند یک انقلابی قهرمان باشند. 

زمانی که دلاکروا بلافاصله پس از تکمیل تصویر معروفش با برادرش مکاتبه می‌کرد، مشتاقانه گفت: «من یک موضوع مدرن را بر عهده گرفته‌ام، یک سنگر، و اگرچه ممکن است برای کشورم نجنگم، حداقل باید برای او نقاشی می‌کردم.»

گردآوری و ترجمه: علیرضا محسنی

منبع: artreview.com