چگونه مانند یک مجموعه‌دار حرفه‌ایِ آثار هنری عمل کنیم

بخش چهارم - اصالت اثر هنری

یکی دیگر از جنبه‌های اساسی مجموعه‌داری آثار هنری، مستند‌سازی آثار هنری است، که این اصل نه تنها برای احراز هویت و اهداف مالکیت کارآمد است، بلکه از نظر ارزش‌گذاری بسیار حائز اهمیت است. شما نتیجه مثبت مستند‌سازی دقیق آثار هنری که عمر طولانی‌تری دارند را به وضوح مشاهده خواهید کرد. برای مثال تصور کنید دو اثر نقاشی منظره متعلق به قرن ۱۹ که توسط جان دو (John Doe) کشیده شده است به صورت همزمان به قصد فروش وارد بازار هنر شده است. این دو اثر از نظر اندازه، کیفیت، شرایط، موضوع، تاریخ رنگ‌آمیزی و سایر جزئیات تقریباً یکسان هستند. اولی تنها به عنوان "چشم انداز روستایی" توصیف شده است و بس. نقاشی دوم با عنوان «نگاهی به شمال از اسمیتس پوینت، ماین، طراحی شده در ۲۳ سپتامبر ۱۸۷۶ که در  سال ۱۸۷۷ در آکادمی ملی طراحی به نمایش درآمده» مستند‌سازی شده است. در ادامه اضافه شده که این اثر ابتدا در سال ۱۸۷۹ توسط شخصی به نام رابرت باب (Robert Bob) از گالری ای-بی-سی به قیمت صد دلار در نیویورک خریداری شده است. در سال ۱۹۲۲ به قیمت پانصد دلار به مِری میلر (Mary Miller) فروخته شده و از آن پس در اختیار این خانواده بوده است. حال با احتساب اینکه هر دو اثر مانند یکدیگر هستند شما کدامیک را برای خرید انتخاب خواهید کرد؟ شما گمان می‌کنید کدام اثر در گذر زمان ارزش هنری بیشتری پیدا می‌کند و در نهایت با قیمت بالاتری به فروش می‌رسد؟ مشخصا دومین اثر. این عمل انتخابی بین اصالت اثر هنری و اثری بدون اصالت است. پس از تمامی اطلاعات مربوط به آثار هنری خود، از جمله ارزش هنری و اصالت اثر هنری کاملا آگاه باشید و آن‌ها را مانند یک کیوریتور مرتب و دسته‌بندی شده نگهداری کنید؛ مستند‌سازی دقیق به ارزش اثر هنری می‌افزاید و معمولا این افزایش ارزش بیش از تصور ما خواهد بود. 

یکی دیگر از بخش‌های مورد توجه در بازار هنر حضور یکباره آثاریست که مدارک و مستندات کافی همراهشان نیست و فروشنده‌های با تجربه سعی می‌کنند تا به نوعی برای جبران این کاستی‌ها با انتخاب عنوان جذاب خریداران را مجذوب این آثار کنند. آن‌ها خوب می‌دانند که اگر اثری عنوان جذابی داشته باشد احتمال فروشش، علی‌رغم نداشتن مدارک کافی، به مراتب بالاتر از آثار با عناوین کسل‌کننده و بدون عنوان است. 

نکته این است که اسناد و مدارک دقیق نه تنها بر ارزش مالی آثار هنری تاثیر مستقیم می‌گذارد بلکه بر توانایی شخصی برای درک بهتر یک اثر هنری می‌افزاید. برای مثال، اگر مخاطب دانشی از نقاشی نداشته باشد، تنها از طریق حدسیات قادر خواهد بود تا علت و مکان خلق اثر را برای خود ترسیم کند؛ در حالی که اگر تمام تاریخچه آن را بداند، می‌تواند خیلی عمیق‌تر در بسیاری از سطوح از تماشای این اثر لذت ببرد. 

اگر شما هم یکی از مجموعه‌دارانی هستید که گمان می‌کنید با اتکا به ذهن خود قادر خواهید بود تا تمامی آثار هنری را که در اختیار دارید دسته‌بندی کنید و برای این کار احتیاجی به نشستن و تدوین یک پیشینه دقیق و فیزیکی نیست، ما به شما توصیه می‌کنیم که در تصمیم خود بازنگری کنید. بالاخره در مقطعی مجموعه شما گسترده‌تر خواهد شد و به یاد داشتن جزئیات این آثار کار آسانی نخواهد بود. در هر حال گذر زمان بر حافظه شما تاثیر خواهد گذاشت و روز به روز شرایط پیچیده‌تر هم خواهد شد تا جایی که یادآوری تمامی این جزئیات مربوط به آثاری که دهه‌های قبل خریداری کرده‌اید برای شما ناممکن خواهد بود. 

اما خبر خوب این است که شما هر زمان که اراده کنید قادر هستید تا مستند‌سازی آثار هنری خود را شروع کنید. تمامی جزئیات آثار هنری که خریداری کرده‌اید را یادداشت کنید و در صورت نیاز از فروشنده اثر کمک بگیرید. اطلاعاتی همچون:

• داستان‌هایی که فروشنده در رابطه با اثر برای شما تعریف کرده است.
• درج جزئیات خرید و فروش و اصالت اثر هنری و هر موردی که در این باره حائز اهمیت بوده است. 
• مهم‌ترین جنبه این اثر در چیست؟ توضیحاتی که خالق اثر یا فروشنده اثر برای شما شرح دادند. 
• بیوگرافی و مسیر حرفه‌ای هنرمند اثر.
• تمامی اطلاعات درباره چرایی، چگونگی و با هر آنچه در خلق اثر تاثیرگذار بوده است. 
• تاریخ تولید اثر.
• این که آیا اثر تاکنون در انظار عمومی یا گالری‌ها به نمایش گذاشته شده است، درباره آن مطلبی نوشته شده است و مواردی از این دست.

گمان نکنید که مجبور به مخفی کردن تمام این داده‌ها هستید. در بسیاری از مواقع،‌ مجموعه‌داران رسید خریدهای خود را دور انداخته و حاضر نیستند تا در رابطه با مبلغی که برای اثر پرداخت کرده‌اند حرفی بزنند و بعضا مکان و گذشته اثر را نیز مخفی نگه می‌دارند. برای این کار از دلایلی چون «اگر همه مبلغی که پرداخت کردم را بدانند، ارزش اثر پایین خواهد آمد» یا «اگر بدانند که این اثر از کجا تهیه شده آن‌ها هم برای خود دست به کار می‌شوند» استفاده می‌کنند؛ حال آنکه احتمال به حقیقت پیوستن این دلایل بسیار پایین است. اگر احساس می‌کنید که باید حساسیت بیشتری به خرج دهید می‌توانید به تمامی سوال‌ها پاسخ ندهید، اما مستند‌سازی آثار را با اتکا به این دلایل متوقف نکنید. این اطلاعات به طور قطع زمانی به کار شما خواهد آمد پس در حفاظت از آن دقت کنید. باور کنید که با انجام این کار آیندگان‌تان از شما تقدیر و قدردانی خواهند کرد.

منبع: artbusiness.com