سلیقه هنری چیزی ذاتی و از پیش تعیین‌شده نیست. مثل هر مهارت یا علاقه دیگری، نیاز به تمرین، تجربه و زمان دارد. همان‌طور که یک آشپز حرفه‌ای با چشیدن طعم‌های مختلف به مرور ذائقه‌اش را پرورش می‌دهد، علاقه‌مند به هنر هم با دیدن، پرسیدن، مطالعه و حتی اشتباه کردن، کم‌کم چشمش برای دیدن «کیفیت» و «تفاوت» تربیت می‌شود. در دنیای امروز، گزینه‌های بی‌پایانی پیش روی ماست: از گالری‌های بزرگ گرفته تا نمایشگاه‌های کوچک، از پلتفرم‌های آنلاین گرفته تا صفحات اینستاگرام هنرمندان. این فراوانی که گاهی گیج‌کننده است می‌تواند بهترین معلم شما باشد. در این مطلب پنج توصیه کلیدی از مجموعه‌داران و متخصصان هنر را مرور می‌کنیم که به شما کمک می‌کند سلیقه هنری خود را بسازید و تقویت کنید.

۱. هرچه می‌توانید هنر ببینید

هیچ راهی جایگزین دیدن مستقیم آثار نیست. وقتی وارد موزه یا گالری می‌شوید، چیزی فراتر از تصویر روی صفحه موبایل تجربه می‌کنید: ابعاد واقعی، بافت، نورپردازی و حتی فضایی که اثر در آن نصب شده، همه بخشی از تجربه هستند. گیلبرت متیوز، کلکسیونر و مدیرعامل یک شرکت نورپردازی لوکس، می‌گوید: 
«بروید نمایشگاه‌ها را ببینید، کاتالوگ‌های حراج را ورق بزنید، مجلات هنری بخوانید. حتی اگر سبکی است که به سلیقه‌تان نزدیک نیست، تماشا کنید. کم‌کم یاد می‌گیرید کیفیت واقعی یعنی چه.»
علاوه بر گالری‌های بزرگ، بازدید از نمایشگاه‌های کوچک و مستقل هم بسیار ارزشمند است. در این فضاها معمولاً با هنرمندان نوظهور آشنا می‌شوید و می‌بینید هنر چگونه در سطح محلی رشد می‌کند. اگر امکان سفر دارید، حتماً به موزه‌ها و گالری‌های شهرها و کشورهای دیگر هم سر بزنید. و اگر سفر ممکن نیست، خبر خوب اینکه پلتفرم‌های آنلاین مثل آرت‌یونیتی این فرصت را فراهم کرده‌اند که بدون مرز هنر ببینید.

۲. به حس درونی‌تان اعتماد کنید

هنر بیش از آنکه با منطق سر و کار داشته باشد، با احساس و تجربه شخصی گره خورده است. ممکن است یک نقاشی یا مجسمه، بی‌دلیل توجه شما را جلب کند و در ذهنتان بماند. این همان چیزی است که مجموعه‌دارها از آن به‌عنوان «واکنش بدنی» یاد می‌کنند. یکی از مجموعه‌دارها می‌گوید: «من همان‌قدر با بدنم هنر می‌خرم که با چشمم. وقتی اثری را می‌بینم، به حسی که در سینه، گلو یا معده‌ام ایجاد می‌کند توجه می‌کنم. این حس بیشتر از هر قیمت یا روند بازار برایم تعیین‌کننده است.» اعتماد به این حس به شما کمک می‌کند انتخاب‌هایتان واقعی‌تر و ماندگارتر باشند. سلیقه هنری یعنی همان چیزی که «در شما می‌نشیند» و حتی اگر سال‌ها بگذرد، همچنان برایتان معنا دارد.

۳. هنرمندان و داستان‌هایشان را بشناسید

اثر هنری فقط یک شیء زیبا نیست؛ روایتی است از زندگی، اندیشه و احساسات خالقش. شناختن هنرمند و شرایطی که اثر در آن خلق شده، تجربه‌ی شما را عمیق‌تر می‌کند. برای مثال، برخی مجموعه‌دارها برای شناخت بهتر هنر بومیان استرالیا، کیلومترها سفر کردند تا مستقیماً با جوامع محلی و کارگاه‌هایشان آشنا شوند. وقتی می‌دانید یک تابلو در چه شرایطی نقاشی شده یا یک مجسمه از چه الهامی شکل گرفته، نگاهتان متفاوت می‌شود. شما نه‌تنها یک شیء می‌خرید، بلکه بخشی از داستان هنرمند را به خانه می‌برید.

۴. سؤال بپرسید و تعامل کنید

بازار هنر فقط خرید و فروش نیست، یک جامعه است. گالری‌ها و نمایشگاه‌ها بهترین فرصت برای گفتگو هستند. نترسید از پرسیدن: درباره تکنیک، قیمت‌گذاری، الهام یا حتی مسیر حرفه‌ای هنرمند. مهم‌ترین مجموعه‌داران بارها تأکید کرده‌اند که تعامل با دیگر علاقه‌مندان، هنرمندان و حتی مدیران گالری به شما کمک می‌کند دید بازتری پیدا کنید. بسیاری از موزه‌ها حتی گروه‌های اجتماعی برای علاقه‌مندان جوان دارند که شامل بازدید از کارگاه‌ها، پیش‌نمایش نمایشگاه‌ها یا حتی دورهمی‌های دوستانه است.
به پرورش سلیقه به‌عنوان یک سرگرمی جدی نگاه کنید؛ مثل یک کار پاره‌وقت که ارزش وقت گذاشتن دارد. حضور در رویدادها و برنامه‌های عمومی، نه‌تنها دانش شما را بیشتر می‌کند، بلکه باعث می‌شود بخشی از جامعه زنده‌ی هنر باشید.

۵. بازار هنر را بشناسید (اما اسیرش نشوید)

شناخت بازار هنر، حراج‌ها و روند قیمت‌ها بدون شک به شما دید کلی می‌دهد. وقتی بدانید چه سبک‌ها یا هنرمندانی بیشتر مورد توجه هستند، انتخاب آگاهانه‌تری می‌کنید. بازدید از حراجی‌ها (حتی فقط به‌عنوان تماشاگر) می‌تواند تجربه‌ای آموزنده باشد. اما مهم است که به یاد داشته باشید: بازار نباید تنها معیار شما باشد. قیمت بالا الزاماً به معنای ارزش شخصی نیست و برعکس. یکی از مجموعه‌دارها می‌گوید: «بازار برای من فقط یک داده است، نه عامل اصلی تصمیم‌گیری. تنها چیزی که اهمیت دارد این است که آیا با اثر و داستان هنرمند ارتباط برقرار می‌کنم یا نه.»

آرت‌یونیتی، فضایی برای پرورش سلیقه هنری

این مطلب با الهام و ترجمه‌ای آزاد از مقاله‌ای در وب‌سایت Artsy تهیه شده است. هدف ما این است که تجربه‌ها و توصیه‌های مجموعه‌دارهای جهانی را با مخاطبان فارسی‌زبان در میان بگذاریم. آرت‌یونیتی به‌عنوان یک پلتفرم ایرانی فروش آنلاین آثار هنری، این فرصت را به شما می‌دهد که هنرمندان متنوع را کشف کنید، با داستان آثارشان آشنا شوید و انتخابی داشته باشید که با قلب و سلیقه‌ی شخصی‌تان هماهنگ باشد.