علیرضا محسنی | 25 مهر ماه 1401
آرت کُلن (Art Cologne)
آرت کُلن (Art Cologne)
نمایشگاه هنری آرت کُلن از قدیمیترین نمایشگاههای هنری در جهان است که از سال ۱۹۶۷ تا کنون هر ساله در شهر کلن آلمان برگزار میشود. در هر دوره بیش از بیست گالری مطرح از سراسر جهان آثار خود را در سالن اصلی نمایشگاه، که یکی از بزرگترین سالنهای نمایش در جهان به حساب میآید، برای بینندگان به نمایش میگذارند. تعداد بازدیدکنندگان بطور میانگین در هر سال حدود شصت هزار نفر تخمین زده میشود.

آرت کلن اولین نمایشگاه هنری بود که به منظور نمایش و فروش آثار هنری معاصر و مدرن که در اختیار گالریها بودند برگزار شد. تفاوت عمدهی این نمایشگاه با دورههای قبلی که در شیکاگو با نام «نمایشگاه هنری خیابان ۵۷ام» (57th Street Art Fair) و در میشیگان با عنوان «نمایشگاه هنری اَن اَربِر» (Ann Arbor Art Fairs) برگزار شده بود در جایگزین شدن گالریها بجای هنرمندان بود. در دو دوره قبل جایگاههایی برای هنرمندان در فضای نمایشگاه در نظر گرفته شده بود که کارهای خود را برای بینندگان نمایش دهند. اما نمایشگاه آرت کلن و به دنباله آن سایر نمایشگاههای بین المللی فضاهایی مناسب با شرایطی استاندارد را به گالریها برای نمایش دادن آثار فاخر خود پیشنهاد دادند.
هاین شتونکه و رودولف تسویرنِر (Hein Stünke and Rudolph Zwirner) در سال ۱۹۶۷ به منظور رونق بخشیدن به بازار ضعیف آثار هنری معاصر تصمیم گرفتند که نمایشگاه آرت کلن را راهاندازی کنند. در آن زمان شهر بُن به عنوان پایتخت جدید آلمان غربی در منطقه راینلَند (Rhineland) برگزیده شده بود. منطقهای صنعتی در قلب اروپا که اقتصاد آلمان غربی را هدایت میکند و به عنوان قطب اقتصادی اروپای غربی شناخته میشود و به مکانی برای ارائه هنر آلمان غربی تبدیل شده است.
در سال ابتدایی این نمایشگاه در قسمت تاریخی شهر که متعلق به قرون وسطی بود برگزار شد. اما درست بعد از اولین برگزاری مکانی مشخص برای نمایشگاه در نظر گرفته شد که به سرعت به نقشه شهر کلن اضافه شد. این نمایشگاه شهر کلن را به مرکز هنرهای معاصر بدل کرد.

اولین رکورد فروش یک اثر هنری در این نمایشگاه در سال ۱۹۶۹ ثبت شد که در این فرایند رِنه بلاک (René Block) اثری از جوزف بویِس (Joseph Beuys)، هنرمند آلمان غربی با عنوان «بسته»* را با مبلغ صد و ده هزار مارک به فروش رساند. این اولین بار بود که یک هنرمند آلمانی اثری را با رقمی بالای صد هزار مارک به فروش میرساند.
در سال ۱۹۷۴ نمایشگاه مکان خود را تغییر و به منطقه دویتز (Deutz) منتقل شد. در همین سال نام نمایشگاه به «نمایشگاه بین المللی هنر» تغییر پیدا کرد. در بین سالهای ۱۹۷۶ تا ۱۹۸۳ مکان برگزاری نمایشگاه با هدف بالا بردن اعتبار جهانی آن بین شهرهای کلن و دوسلدورف دائما در حال تغییر بود تا سال ۱۹۸۴ که نام آرت کلن برای این نمایشگاه تثبیت شد. در سال ۱۹۹۴ کمپانی «کلن مه سه» (Koelnmesse) که در زمینه برگزاری مراسمهای بین المللی فعالیت میکند امتیاز آرت کلن را خریداری کرد. در همان سال تعداد شرکتکنندگان به ۳۲۳ نفر رسید.
در دههی ۲۰۰۰ و با ظهور نمایشگاههای مختلف هنری در سراسر جهان، آرت کلن مخاطبین خود را در رقابت با شهرهای بازل، لندن، برلین و میامی از دست داده بود. اما شاید ظهور بسترهای هنری در شهر برلین بیشترین تاثیر را روی روند کاری نمایشگاه آرت کلن داشت. در این زمان برنامههای گوناگون مانند مسابقات هنری و اهدای جوایز در دستور کار نمایشگاه قرار گرفت تا شاید در جذب مخاطبین آرت کلن موثر باشد که در نهایت اثرات این برنامهها بسیار کمتر از انتظار برگزارکنندگان بود. تغییر مکان نمایشگاه به محلی که برای مخاطبین جذابیتی نداشت و همچنین تغییر زمان برگزاری از فصل پاییز به بهار دست به دست هم داد تا نمایشگاه بازدیدکنندگان خود را از دست بدهد. تغییر زمان برگزاری در سال ۲۰۰۷ و به منظور جلوگیری از همزمانی با نمایشگاههای دیگر انتخاب شد که در نهایت هم موفق نبود. در سال ۲۰۰۷ تعداد بازدیدکنندگان به شصت هزار نفر رسید؛ حدود ده هزار نفر کمتر از سال ۲۰۰۶. این رقم در سال ۲۰۰۸ به پنجاه و پنج هزار نفر کاهش پیدا کرد.

آرت کلن در سال ۲۰۰۸ و تنها بعد از یک دوره همکاری خود با بخش اسپانیایی نمایشگاه که در جزیره مایورکا برگزار میشد را قطع کرد و دانیِل هاگ (Daniel Hug)، گالریدار لس آنجلسی و نوه لازلو موهولی ناج ( László Moholy-Nagy)، هنرمند مجارستانی را به عنوان مدیر جدید خود در جهت بازگرداندن اعتبار در بین مخاطبین، فروشندگان و مجموعهداران برگزید. هاگ در سال ۲۰۱۲ از «نادا» (NADA) -موسسه هنرمندان جوان میامی و نیویورک- دعوت کرد تا به نمایشگاه آرت کلن بپیوندند. این همکاری ابتدا با عنوان «نادا کلن» شناخته شد تا اینکه به «همکاریها» (Collaborations) تغییر پیدا کرد.
در سال ۲۰۱۵ برای اولین بار فضایی مخصوص به فروشندگانی که در زمینه هنرهای مدرن و بعد از جنگ تخصص داشتند تعلق گرفت. بزرگترین طبقه که در وسط نمایشگاه قرار دارد به آثار هنری معاصر تخصیص داده شده است که در این میان آثاری از گالریهای بین المللی مانند دیوید تسویرنِر (David Zwirner)، هویزِر و ویرت (Hauser & Wirth)، گالری میشائیل وِرنِر (Michael Werner) و اسپرو مَگرس ( Sprüth Magers) به نمایش گذاشته شده است. طبقه سوم متعلق به هنرمندان معاصر جوان است که تحت حمایت دویچه بانک (Deutsche Bank) و همکاریها آثار خود را به نمایش برای عموم گذاشتهاند. هرچند که در سال ۲۰۱۶ نمایشگاه آرت کلن و نادا به همکاری خود خاتمه دادند، هاگ بخش هنرهای معاصر نمایشگاه را به کل دگرگون کرد و نام «بازار جدید» (Neumarkt) را که در دهه ۶۰ به یک جشنواره هنری در کلن اختصاص داشت برای این بخش برگزید.
در سال ۲۰۱۷ آرت کلن وارد بحث و گفتگو با اِی بی سی آرت برلین (موسسه هنرهای معاصر برلین) شد تا نمایشگاه جدید به نام آرت برلین را برپا کنند. اما تنها بعد از سه دوره برگزاری این نمایشگاه بین سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۹
در فرودگاه تِمپِل هوف در برلین، کمپانی کلن مه سه اعلام کرد که نمایشگاه آرت برلین دیگر برگزار نخواهد شد.
ـ پایان -
Sources:
- Galloway, David (May 1, 2009). "Art Cologne Hangs On". The New York Times. Retrieved September 26, 2011.
- Quinn Latimer (April 19, 2008), Reinventing the Fair Experience at Art Cologne,
- David Galloway (April 25, 2007), The ART Cologne fair shifts dates and find new competition International Herald Tribune.
- Claudia Voigt (October 30, 1995), Markt Cologne Der Spiegel.