اصالت یک امر مهم و اساسی در دنیای هنر است. 

اصالت اثر هنری به معنی آثار هنری که شناسنامه‌ی خود را به همراه دارند. اصالت اثر هنری از وادی قیمت‌ها گذر کرده و تنها به منشاء تولید اثر اشاره می‌کند. یک اثر هنری مانند یک خانواده بالا و پایین‌های زیادی را در طول عمر خود از سر می‌گذراند و در نهایت هویت خود را حفظ می‌کند. 

اصالت اثر هنری به مراحل مستند‌سازی یک اثر هنری گفته می‌شود و این اسناد جزئیاتی مانند خالق اثر، تاریخچه و ارزش آن را بیان می‌کنند.

بحث‌ پیرامون کارهای هنری جعلی عموماً با اصالت‌یابی اثر آغاز می شود. در بسیاری از مواقع اسناد اصالتی آثار هنری دست‌کاری می‌شود که در ارزیابی آثار هنری تفاوت‌های شایانی را ایجاد می‌کند. تصور کنید که شما یک اثر متعلق به قرن پانزدهم را خریداری کردید و زمانی که اثر را برای ارزیابی در اختیار متخصصین قرار می‌دهید متوجه می‌شوید که اثر در قرن هفده‌ام تولید شده است. در اینجا شما به کمک یک حقوق‌دان برای بازگرداندن مابه‌التفاوت قیمتی که برای خرید اثر پرداخت کرده‌اید دست به کار می‌شوید. برای جلوگیری از چنین اتفاقاتی باید هوشیار باشید که به چه نوع اسناد اصالتی می‌توان اطمینان کرد. 

توجه کردن به موارد زیر برای بررسی دقیق اسناد اصالتی آثار هنری از ملزومات به حساب می‌آید.

۱- بدانید که اسناد اصالتی در شکل‌های متفاوتی صادر می‌شوند.

در حال حاضر اسناد اصالتی به گونه‌های مختلفی در اختیار خریداران آثار هنری قرار می‌گیرد. شاید یک بیانیه امضاء شده توسط هنرمند یا متخصصی که اصالت اثر هنری را تایید می‌کند بهترین شکل سند اصالتی محسوب می‌شود. برگه اصلی فروش اثر توسط گالری و یا رسیدی که از هنرمند یا متخصص تشخیص اصالت اثر هنری دریافت می‌کنید هم گزینه‌های مناسبی است. اما متاسفانه جاعلان می‌توانند همه چیز را جعل کنند، با این حال همچنان گزینه‌های بالا کار‌آمد خواهد بود. 

برخی بر این باورند که تایید کلامی هنرمند هم به اندازه اسناد اصالتی معتبر است، اما زمانی که شما نتوانید این تایید کلامی را در کشویی ذخیره کنید ماجرا متفاوت و همراه با ریسک خواهد بود. پیشنهاد ما در مواقعی که هنرمند یا گالری به شما تایید کلامی می‌دهند این است که از‌ آن‌ها درخواست کنید تا دست‌نوشته‌ای دال بر اصالت اثر هنری در اختیار شما بگذارند. در نهایت این برگه اصالتی که با هر شکلی در اختیار شما قرار گرفته را در مکانی امن نگهداری کنید. 

۲- هیچگاه قبل از بررسی اسناد اصالتی برای خرید یک اثر هنری اقدام نکنید!

درست مانند ماجرای «تا زمانی که ندیدم، باور نمی‌کنم». این مهم  نیست که فروشنده چه چیزی به شما می‌گوید اما تا زمانی که خودتان اوراق را بررسی نکرده‌اید اقدام به خریدن اثر نکنید. به طور کل قبل از هزینه کردن تمام نگرانی‌ها را برطرف کنید. برخی گالری‌دارها از تسلیم اسناد اصالتی به منظور حفاظت از هویت صاحب قبلی اثر پرهیز می‌کنند که در این صورت کار برای خریداران پیچیده‌تر خواهد شد. پیشنهاد ما به شما این است که تا حد امکان از این دست معاملات پرهیز کنید. 

باید اضافه کرد که تنها یک امضاء نشانه اصالت اثر هنری نیست و آثار هنری باید با شناسنامه‌ای که در آن سرگذشت اثر مشخص شده ارزیابی شوند. 

۳- در نظر داشته باشید که ارزیابی به عنوان اثبات اصالت تلقی نمی‌شود.

ارزیابی ارزش یک اثر مشخص کننده هنرمند و دوره‌ای تولید اثر نیست. البته برخی متخصصین به طور کلی متمرکز بر دوره‌ها و هنرمندانی مشخص فعالیت می‌کنند، با این حال آن‌ها تنها در رابطه با کیفیت اثر صاحب نظر هستند و نمی‌توانند در رابطه با اسناد اصالتی اثر نظر معتبری ارائه دهند. 

به طور کلی، افرادی که آثار را ارزیابی می‌کنند با پیش‌فرض اصل بودن اثر این کار را انجام می‌دهند و بر حسب کیفیت کار بر روی آن ارزش‌گذاری می‌کنند. 

۴- مطمئن شوید که بر صحت اسناد اصالتی اثر مورد نظر شما تاکید شده باشد.

اسناد شما باید مورد بررسی قرار بگیرد - چرا که تا زمانی که صحت آن‌ها تایید نشود خالی از هرگونه ارزشی هستند. امکان بررسی صحت امضاء هنرمند، افراد قبلی که اثر را در اختیار داشتند و شخصی که اصالت اثر هنری را تعیین کرده باید برای شما فراهم باشد و شما را به افراد حقیقی در رابطه با گذشته اثر متصل کند. این امر به شما اطمینان می‌دهید که اسناد شما جعلی و بازسازی شده نیست. متخصص‌های فاقد صلاحیت دائما در حال نسبت دادن از این دست اسناد به آثار هنری هستند که در مواقعی این اسناد می‌توانند کاملا قابل اطمینان باشند. 

در مرحله آخر و زمانی که از وجود حقیقی افرادی که در اسناد اصالتی به آن‌ها اشاره شده مطمئن شدید باید هویت فرد متخصصی که سند را صادر کرده بررسی کنید.

۵ـ فقط به افراد واجد شرایط اطمینان کنید.

تشخیص یک فرد واجد شرایط تعریف دقیقی ندارد، چرا که افراد بیشتر مدعی این امتیاز هستند تا این که در حقیقت دارای این امتیاز باشند. این فرد متخصص باید پیش زمینه‌ی مستمری از فعالیت و همکاری با موسسه‌های هنری و هنرمندان داشته باشد. در این رابطه معمولا می‌توان به افرادی که مقاله‌هایی در ارتباط با هنرمندانی مشخص به چاپ رسانده‌اند، مدرس مباحث هنری هستند و یا تحقیقات به چاپ رسیده مفصل و معتبری از دوره‌های هنری را در کارنامه خود دارند اطمینان کرد. البته خود هنرمند، اقوام، کارمندان و فرزندان او به عنوان افراد واجد شرایط شناخته می‌شوند. 

در صورتی‌ که شما تمام موارد بالا را در دستور کار خود قرار دهید و از اعتبار اسناد اصالتی اثر هنری خود مطمئن شوید می‌توانید با خیالی آسوده بر صندلی خود تکیه زده و از تماشای اثر هنری مورد علاقه‌تان نهایت لذت را ببرید. 

گردآوری و ترجمه:‌ علیرضا محسنی

***CTA: برای مشاهده آثار هنری کلیک کنید