مدت‌هاست که هنرمندان آثار بزرگ‌تر خود را با چاپ ترکیب کرده‌اند: آثار اصلی، معمولاً روی کاغذ، که در نسخه‌های شماره‌دار خلق می‌شوند و در همکاری با مراکز چاپ تولید می‌شوند. بازار چاپ موهبتی برای کلکسیونرهای بالقوه‌ای است که از قیمت‌های بالای آثار هنری اصلی دلهره دارند. برای مثال سگ بادکنکی (نارنجی) اثر جف کونز (Jeff Koons) ممکن است به قیمت ۵۸.۴ میلیون دلار در حراجی فروخته شده باشد، اما نمونه‌های کوچک‌تر این اثر نمادین که در ۲۳۰۰ نسخه منتشر شده است تنها به قیمت ۱۰۰۰۰ دلار فروخته می‌شود. جالب اینجاست که این مضرب‌های کوچک هنوز هم اثر جف کونز محسوب می‌شوند.

اما جستجو برای جمع‌آوری آثار چاپی می‌تواند پیچیده‌گی‌های خود را داشته باشد، چرا که مجموعه‌ای از گالری‌های آثار چاپ، نمایشگاه‌های آثار چاپی و حراج‌های آثار هنری چاپ برای کندوکاو وجود دارد. در این مقاله چند متخصص در این زمینه به سوالات کلیدی که برای مجموعه‌داران جدید آثار چاپ مطرح است پاسخ می‌دهند.

-با این تعاریف، آیا چاپ‌ها فقط کپی از آثار بزرگ و معروف یک هنرمند نیستند؟

جواب منفی است! چاپ‌ها نه کپی هستند و نه پوستر. در عوض، آن‌ها آثار متمایز و مستقل از هر بخش دیگری از آثار هنرمند هستند، تصویری که معمولاً بر روی یک صفحه نقش می‌بندند و سپس هر چند بار که نیاز باشد از طریق جوهر به کاغذ منتقل می‌شود.  در حالی که این آثار به صورت چندتایی ساخته شده‌اند می‌تواند این باور را ایجاد کند که هنرمند تلاش کمتری برای خلق آن‌ها به نسبت یک نقاشی دستی متحمل شده است، اما فروشندگان آثار چاپ که مستقیماً با هنرمندان کار می‌کنند می‌گویند این رسانه‌ای تازه است که امکان تجربه‌ و آزمایش‌های هیجان‌انگیز و جذاب را برای هنرمندان فراهم می‌کند. 

راشل گلادفلتر (Rachel Gladfelter) مدیر Pace Prints Chelsea می‌گوید: «بسیاری از مردم واقعاً فکر می‌کنند که چاپ‌ها بازتولید نقاشی‌های موجود هستند، که واقعاً اینطور نیست. در فضایی مانند فضای ما، استودیوهایی داریم که هنرمندان وارد آن می‌شوند و با چاپگرهای خارق‌العاده کار می‌کنند، شاید آن‌ها در ابتدا ایده‌ای از طراحی داشته باشند که کار خود را با آن شروع کنند، اما اکثر اوقات اینطور نیست؛ آن‌ها فقط آزمایش و تجربه می‌کنند.»

الکساندرا اسلاتری (Alexandra Slattery) مدیر فروش در گالری Two Palms می‌گوید که اولویت شماره یک برای او و گروهش آموزش مجموعه‌داران جدید آثار چاپی در مورد شایستگی‌های فرم است، به شکلی که آن‌ها متوجه می‌شوند که این فقط یک نسخه ارزان‌تر از یک اثر اصلی روی کاغذ یا بازتولید نقاشی در سایز کوچک‌تر نیست. 

ما روزانه با افراد زیادی سر و کار داریم که می‌آیند و می‌گویند، خدای من، قیمت این اثر چاپی سی هزار دلار است؟ چرا!؟ این تنها یک بازتولید است. اسلاتری می‌گوید: «ما زمان زیادی را صرف توضیح دادن به این افراد می‌کنیم که چاپ رسانه منحصر به فردیست و اینکه هنرمندان چاپ‌ را بسیار جدی می‌گیرند—چرا که نه تنها به کل کارشان می‌افزاید، بلکه به آن کمک هم می‌کند. این فقط یک اسکن از یک نقاشی نیست که بازتولید شده است، بلکه با همان ظرافت و دقت چاپ شده است تا مردم بتوانند آن را با قیمت ارزان‌تری دریافت کنند.»

گلادفلتر اشاره می‌کند که برخی از هنرمندانی که با آن‌ها کار کرده است از این فرآیند الهام گرفته و آن را در آثار بزرگتر خود ادغام می‌کنند. شارا هیوز (Shara Hughes) به چاپ ارواح وابسته شده است - جایی که رنگ شفاف پس از انتقال دوم روی چاپ پراکنده می‌شود. همچنین لئوناردو درو (Leonardo Drew) هنرمند مجسمه‌سازی که با گالری Sikkema Jenkins & Co همکاری می‌کند و مواد جدیدی را در استودیوی خود به کار گرفت.

گلادفلتر می‌گوید: «[درو] ایده‌ای داشت که با خمیر کاغذ کار کند و آن را به شکل مجسمه‌ درآورد؛ او آن‌ها را به نسخه‌های کوچک تبدیل کرد که این عمل واقعاً بخشی از کار او به عنوان جزئی از یک کل شده است.»
 

-آیا چاپی با برچسب نسخه "۱" ارزشمندتر از چاپی با برچسب نسخه "۱۰۰" است؟

شانسی نیست. کارها در یک زمان چاپ می‌شوند و به هر کدام یک شماره اختصاصی اختصاص داده می‌شود، اما ارزش چاپ با برچسب "۱/۱۰۰" همان مقدار چاپ با برچسب "۱۰۰/۱۰۰" است.

باوری وجود دارد که در اطراف ما شناور است و ما همیشه سعی می‌کنیم آن را از بین ببریم: این که تعداد نسخه‌های کمتر بهتر است! الکساندرا اسلاتری از گالری Two Palms که در آرت‌بازل و چند نمایش مهم دیگر با هنرمندانی چون جف کونز، متیو بارنز (Matthew Barnes) و پیتر دوگ (Peter Doug) همکاری کرده است قیمت آثار چاپی این هنرمندان را از ۲۵۰۰ تا صد هزار دلار تخمین می‌زند. 

اسلاتری توضیح می‌دهد که این تصور غلط در واقع به بیش از صد سال پیش برمی گردد، زمانی که چاپ با استفاده از صفحات مسی انجام می‌شد. از آنجایی که مس یک فلز نرم است، همانطور که نسخه چاپ می‌شد، صفحه در کاغذ‌ها فشرده می‌شد و بنابراین شماره‌های نسخه بالاتر فاقد برخی جزئیات چند نسخه اول بودند.

اسلاتری توضیح می‌دهد که برخی از پرس‌ها دیگر از مس استفاده نمی‌کنند و در عوض از صفحات مسی با روکش فولادی استفاده می‌کنند تا مطمئن شوند هیچ جزئیاتی از بین نمی‌رود و فرآیند به‌روز شده قادر است نسخه‌هایی را ایجاد کند که در آن هر اثر کاملاً یکسان باشد و ارزش آن‌ها با یکدیگر برابر است. چرا که طرح اولیه آسیب نمی‌بیند.

اغلب نسخه‌ها به ترتیب چاپ شماره‌گذاری نمی‌شوند و این موضوع بیشتر بر این ایده تأکید می‌کند که نسخه‌ای با تعداد کمتر ارزشمندتر است. اسلاتری می‌گوید: «مردم هنوز فکر می‌کنند که دریافت نسخه اول یا دوم ارزش بیشتری دارد، یا [اینکه] چاپ بهتری است، اما اینطور نیست.»

پس از پرینت کامل، گالری تمام چاپ‌ها را بررسی می‌کند تا مطمئن شود که همه یکسان هستند، و هنرمند همه آن‌ها را به عنوان اثر خود و به طور مساوی و بدون هیچ گونه تاکید بر برتری نسخه‌ای بر نسخه‌ دیگر تأیید می‌کند.
 

-آثار چاپ را در کجای خانه آویزان کنم و چگونه از آن‌ها مراقبت کنم؟

گلدفلتر با همراهی تعدادی از مشتریانش در شهر نیویورک به خانه‌هایشان می‌رود تا برای نصب چاپ‌های جدیدشان به آن‌ها ایده بدهد، او در این میان به یک مزیت کلیدی برای جمع‌آوری آثار چاپ اشاره می‌کند: آن‌ها در یک مکان معمولی شهری کوچک قرار می‌گیرند.

او می‌گوید: «این شهر نیویورک است، فضای دیواری زیادی وجود ندارد، بنابراین چاپ‌ها مقیاسی را ارائه می‌کنند که واقعاً برای مردم عالی است. می‌دانید، ما هنرمندان بسیار شناخته‌شده‌ای داریم، مانند جیمز تورل (James Turrell) - اما لزوماً نمی‌توانید یکی از اینستالیشن‌های او را در خانه‌تان داشته باشید، ولی می‌توانید چاپی از آثار او داشته باشید.»

لیندسی گریفیث (Lindsay Griffith) متخصص چاپ در کریستیز، خاطرنشان می‌کند که چون آثار چاپ معمولاً روی کاغذ هستند به درجه‌ای از مراقبت نیاز دارند، چه در انبار باشند و چه روی دیوار. از آنجایی که آثار روی کاغذ شکننده هستند، چاپ‌ها باید در قاب و در دمای مناسب نگهداری شوند تا از آسیب ندیدن آن‌ها اطمینان حاصل شود.

او اضافه می‌کند: «اولین اقدام این است که هنگام خرید آثار چاپی باید شرایط را در نظر داشته باشید. شما باید به خاطر داشته باشید که آثار روی کاغذ زنده هستند و تنفس می‌کنند، پس صرف نظر از اینکه چقدر برای آن هزینه می‌کنید، باید با دقت و به درستی از آن‌ها نگهداری کنید تا ارزش آثار در اثر گذر زمان بالاتر رفته و از آن کاسته نشود.»

-چرا برخی از آثار چاپ‌ بسیار ارزان هستند، در حالی که برخی دیگر به اندازه آثار اصلی گران هستند؟

به همین دلیل است که بازار هنر معاصر چنین گستره وسیعی دارد: برخی از آثار با کیفیت چشم نواز و کمیاب هستند و برخی دیگر کیفیت متوسطی دارند و به راحتی تهیه می‌شوند. قیمت‌های متفاوت حتی شکارچی‌های بزرگ آثار هنری را ترغیب می‌کند تا وارد صحنه جمع‌آوری آثار چاپ شده و اقلام گران قیمت را انتخاب کنند.

گریفیث می‌گوید: «به‌طور سنتی آثار چاپ به‌عنوان دروازه‌ای به دنیای هنر در نظر گرفته می‌شود و مطمئناً هنوز هم توسط بسیاری این گونه تلقی می‌شود، اما من فکر می‌کنم این یک تصور اشتباه است، زیرا مردم در هر مرحله از جمع‌آوری‌ مجموعه هنری‌شان آثار چاپ را جمع‌آوری می‌کنند.»

گریفیث اشاره می‌کند که رکورد جهانی چاپ ۵.۱۲ میلیون دلار است که در سال ۲۰۱۱ زمانی که اثر پابلو پیکاسو با عنوان “بانوی گریان” در حراج کریستیز بیش از دو برابر قیمتی که گمان می‌رفت فروخته شد، به دست آمد. در آن زمان پانزده نسخه خلق شد که صرفاً به دلیل کیفیت بالا این قیمت شگفت‌انگیز را داشت.

گریفیث می‌گوید دلیل ارزش بالاتر در زمینه چاپ، همان چیزی است که در دسته‌های دیگر وجود دارد: نادر بودن، پیچیدگی نحوه ساخت آن و سپس ماهیت تجاری بودن این اثر.

چنین محدوده‌ای در چاپ‌های دوسالانه و حراج‌های شب مشهود است - فروش چاپ و آثار نسخه‌ای در کریستیز در آوریل در مجموع ۷.۶۸ میلیون دلار افزایش یافت، با قیمت‌هایی که از ۳۰۰۰ دلار برای مجموعه‌ای از چاپ‌های تاکاشی موراکامی تا ۵۱۶.۵۰۰ هزار دلار برای یک سری ۹ تایی امضا شده بود. حکاکی‌های لوییز بورژوا و اندی وارهول نیز نمایش خوبی داشت، با فروش یازده اثر در طیف قیمتی شش رقمی، از جمله اثر جیغ از مونک که در سال ۱۹۸۴ خلق شده بود. نسخه اسکرین‌پرینت کلاسیک ادوارد مونک به‌عنوان نسخه‌ای در نظر گرفته شده بود که هرگز به طور کامل تولید نشد و به قیمت ۲۷۵۰۰۰ دلار فروخته شد.

گریفیث می‌گوید: «این نسخه‌ای بود که هرگز اجرا نشد و هر ترکیب رنگی در این اثر منحصر به فرد است، بنابراین واضح است که برای بازار وارهول، برای مثال وقتی نسخه‌ای ۲۵۰ باشد، امتیاز بیشتری به شما می‌دهد.»
 

-خب، پس آثار چاپ عالی هستند، از کجا یکی بخرم؟

خیلی جاها! دنیای خرید چاپ غنی و متنوع است. گریفیث بررسی‌های لازم را انجام داد و چاپ و فروش چندگانه را در کریستیز شروع کرد، به ویژه به این دلیل که همه آثار از قبل در گالری‌های خانه حراج نمایش داده می‌شوند و به خریداران بالقوه این فرصت را می‌دهد که شخصاً کیفیت آثار را بررسی کنند.

گریفیث می‌گوید، حضور در حراج یک راه عالی برای شروع این مدیوم هنری است.  با دیدن آثار حاضر در حراج، به‌ویژه برای فصل فروش، بیشترین طیف آثار هنری را خواهید دید.

همچنین تعداد زیادی فروشگاه و گالری آنلاین برای آثار چاپ وجود دارد. اگر در فروش نسخه معاصر کریستیز که از ۹ تا ۱۷ ژوئیه در فضای مجازی برگزار شد مناقصه می‌کردید می‌توانستید چاپ آینه گل (۲۰۱۳) ریچارد فیلیپس Richard Phillips را تنها به قیمت ۷۵۰ دلار خریداری کنید، جایی که اثر منحصر به فرد او به قیمت ۳۸۴۰۰۰ دلار در حراج به فروش رفت. 

اگر ترجیح می‌دهید اثر چاپ بخرید، نمایشگاه‌های چاپ به طور سالانه برگزار می‌شوند. برای مثال نمایشگاه چاپ هنرهای زیبا در ۲۵ اکتبر در مرکز جاویتس در نیویورک و در طول هفته چاپ نیویورک افتتاح می‌شود. اما شما می‌توانید به گالری‌های محلی خود سر بزنید و جویای آثار چاپ شوید. اسلاتری می‌گوید که Two Palms اغلب چاپ‌های سودمند یا نسخه‌هایی را که هنرمندان می‌سازند و قیمت پایین‌تری دارند ارائه می‌دهد و عواید آن صرف یک موسسه خیریه می‌شود. این گالری با مل بوشنر (Mel Bochner) و ریچارد پرینس (Richard Prince) در زمینه چاپ همکاری کرده است و این بهترین راه برای یک مجموعه‌دار نوپا است که وارد شود و مجموعه خود را با یک خرید شروع کند.

اسلاتری می‌گوید: «این یک نقطه ورود آسان است، زیرا معمولاً قیمت پایین‌تری دارند، اما هنوز هم اثری از یک هنرمند بزرگ دریافت می‌کنید. این واقعاً فقط یک راه خوب برای آزمایش و تجربه است که ببینید چه چیزی را دوست دارید، بدون اینکه الزاماً تعهد مالی زیادی نسبت به آن داشته باشید.»

منبع: artsy.net